Evrópusambandið hefur með EES-samningnum verið að taka til sín meiri völd yfir EES-löndunum. Þau hafa reynt að sinna „hagsmunavörslu“ og hafa áhrif á tilskipanirnar án árnagurs. Þegar ESB setti nýja stofnun yfir „evrópsk fjármálafyrirtæki“ (les ESB og EES-fyrirtæki) kvörtuðu löndin bréflega án árangurs. Árið 2023 setti Alþingi lög sem fjalla um „sjálfbærar fjárfestingar“ upp úr kraðaki af tilskipunum. Meira að segja lífeyrissjóðir þurfa að fara að leita að „sjálfbærum verkefnum“ fyrir sína starfsemi!
Í maí 2017 stimplaði Alþingi nærri heilan tug EES-tilskipana og setti i lög https://www.althingi.is/lagas/nuna/2017024.html (lög nr 24/2017). Þar segir
“Tilgangur laga þessara er að lögfesta evrópskt (les ESB) eftirlitskerfi á fjármálamarkaði…“
Það voru hvorki meira né minna en 4 stofnanir sem fengu valdið: EBA, EIOPA, ESMA , ESRB. Það var ekkert nýtt við að fá haug af tilskipunum en það sem var nýtt var að var að ESA, eftirlitsstofnunin sem fylgist meða að EES-löndin hlýði tilskipununum, fékk aukið hlutverk og nýtt vald. ESA og EFTA-dómstólinn (sem dæmir Noreg, Ísland og Liechtenstein til að hlýða tilskipununum) fengu með lögunum aðfararhæft dómsvald
“Ákvarðanir ESA samkvæmt lögum þessum eru aðfararhæfar, sem og dómar og úrskurðir EFTA-dómstólsins“
Með þessum lögum var stjórnarskrá Lýðveldisins Íslands brotin.
Sameiginlega EES-nefndin, þar sem Ísland á sæti þó að við höfum engin áhrif á tilskipanirnar, var sett út fyrir samþykktarferlið. ESA, sem er „sjálfstæð“ (þ.e. hlýðir aðeins valdakerfi EES/ESB) og Ísland hefur enga stjórn á, er sett inn til að koma tilskipunum ESB í framkvæmd hér. Svipaða aðferð á að nota við að ná orkumálum undir beint vald ESB: Orkumálaskrifstofa ESB (ACER) sendir valdsboðin til ESA sem framsendir þau til Íslands án tafar.
EES-ríkin mótæltu valdahrifsisnu bréflega
„…Fjármálaráðherrar þeirra þriggja ríkja sem aðild eiga að EES-samningnum, Noregs, Íslands og Liechtenstein, hafa mótmælt áformum Evrópusambandsins um að gera breytingar á fyrirkomulagi ákvarðanatöku á vettvangi yfirþjóðlegs fjármálaeftirlits sambandsins sem ríkin hafa gengist undir. Vísað er í bréf þess efnis frá ráðherrunum á norska fréttavefnum Abcnyheter þar sem óskað sé eftir því að fallið verði frá áformum Evrópusambandsins um að færa mikilvægt ákvarðanavald frá eftirlitsstjórn fjármálaeftirlitsins, sem EES-ríkin eiga aðkomu að án atkvæðaréttar, til nýrrar framkvæmdastjórnar eftirlitsins sem ríkin eigi enga aðkomu að… Fram kemur ennfremur í bréfi ráðherranna að erfitt sé að sjá hvernig hægt verði að viðhalda jafnvægi á milli EFTA- og ESB-stoðarinnar (s.k. EFTA-stoð er Noregur, Ísland og Liechtenstein) nema EES-ríkin hafi aðkomu að fyrirhugaðri framkvæmdastjórn fjármálaeftirlits sambandsins. Einnig er kallað eftir því að útvíkkun á beinu eftirliti fjármálaeftirlitsins verði ekki umfram það sem innlendar stofnanir geti sinnt… Þá er sömuleiðis áréttað í bréfinu að þegar hafi verið komið á kerfi miðlægs eftirlits og ákvarðanatöku innan tveggja stoða kerfisins. Fyrirætlanir um frekara framsal valdheimilda frá EES-ríkjunum til ESA á sviði fjármálaeftirlits kunni að leiða til flókinna stjórnskipulegra og stjórnmálalegra vandamála sem erfitt gæti reynst að finna lausnir á…“
https://www.mbl.is/frettir/innlent/2018/05/09/mikilvaeg_vold_tekin_ut_fyrir_sviga/
Þessar bréfaskriftir voru að sjálfsögðu árangurslausar eins og önnur „hagsmunagæsla“ gagnvart EES-samningnum
Lög um upplýsingagjöf um sjálfbærni á sviði fjármálaþjónustu og flokkunarkerfi fyrir sjálfbærar fjárfestingar voru sett 2023 (nr. 25 12. maí) og miða að því að setja hömlur á fjárfestingar nema þær sem teljast „sjálfbærar“ svo sem vindmyllur, sólarpanela, rafeldsneyti, gerjunarmetan og fleira slíkt sem er óarðbært og þarf lögboð um til þess að lánveitendur og fjárfestar setji fé sinna umbjóðenda í. Lífeyrissjóðir landsmanna eru nú líka að sökkva í þetta fen.
https://www.althingi.is/lagas/nuna/2023025.html
Vestanhafs stofnuðu bankarnir Net Zero Banking Alliance (NZBA), bankasamtök kolefnishlutleysis. Þau er nú að leysast upp, stóru bankarnir eru að yfrigefa samtökin hver af öðrum.
Öll lög og reglugerðir um „kolefnishlutleysi“ eða „sjálfbærni“ eru annaðhvort óþörf aða skaðleg. Hreinsa þarf úr íslenska lagasafninu allt sem komið hefur frá ESB vegna EES inn í íslensk lög um „loftslagsmál“ og afleiddar kvaðir.