Ísland er nú án eigin orkustefnu

Sjálfbær orkuframtíð, Orkustefna til ársins 2050 heitir ný skýrsla frá ríkisstjórninni. Við lestur hennar kemur fljótt í ljós að stefnumálin eru frá ESB, lítið er um íslensk hagsmunamál en því meira af dýrum tískumálum ESB. „Loftslagsmál“ eru sögð tilefni helstu stefnumála. Verkfræðilega gegnhugsaða stefnu um mikilvægustu málin vantar í skýrsluna en svamlað er fram og til baka í slagorðaforðanum. Orkustefnan er greinilega samin af takmarkaðri þekkingu á orkumálum en meiri á EES-tilskipunum. Af lestri skýrslunnar er ljóst að ekki er hægt að láta ESB ákveða orkustefnu Íslands. https://www.althingi.is/altext/pdf/151/s/0894.pdf

Tísku- og slagorðanotkunin í skýrslunni minnir á grunnskólabörn sem hafa verið mötuð á undirmálsvísindum og sætt innrætingu, dæmi:

Framtíðarsýn“: „Endurnýjanleg orkuframleiðsla gegnir grundvallarhlutverki í baráttunni gegn loftslagsvánni“. Orkuframleiðsla hefur ekki mælanleg áhrif á loftslag, það er engin loftslagsvá eða útlit fyrir hana þó kólnað hafi lítillega síðasta hálfa áratuginn.   https://www.frjalstland.is/2021/02/26/loftslagsbreytingar/

Landið er leiðandi í sjálfbærri orkuvinnslu, orkuskiptum, orkunýtni og skilvirkri fjölnýtingu orkugjafa“. Ísland var fyrir daga EES með eitt hagkvæmasta orkukerfið og án óhagkvæmra orkumannvirkja, vindmylla, sólarpanela. Fullnýting jarðvarmans, heitavatnsins sem fer í frárennsli og gastegundanna í jarðvarmanum, koltvísýrings fyrst og fremst, á ennþá langt í land.

Árið 2050 hefur jarðefnaeldsneyti alfarið vikið fyrir endurnýjanlegum orkugjöfum. Landið hefur náð kolefnishlutleysi árið 2040-“. Endurnýjanlegir orkugjafar svo kallaðir geta ekki keppt við jarðefnaeldsneyti, hvorki að gæðum, verði eða magni. Þeir þurfa meiri orku en þeir gefa af sér, eru dýr og léleg eldsneyti. Kolefnishlutleysi er byggt á fávísi um eðli lífs á jörðinni og hringrás efna. Það er ekki til neitt stig hringrásar sem er hlutlaust, lífhjúpur jarðar, mannkyn þar á meðal, hringrásar mismiklu af koltvísýring, jörð og sjór taka við mismiklu m.a. eftir hve mikið er aðgengilegt i lofthjúp Jarðar. https://www.organicconsumers.org/scientific/70-percent-more-energy-required-make-ethanol-actually-ethanol-cornell

Ath.: Olíu- og gaslindir endurnýjast, jarðefnaeldsneyti verður stöðugt til (lífefnalaus olíumyndun) í jörðinni úr koltvísýring sem myndar kalkset á hafsbotni. Með jarðskorpuhreyfingum kemst kalksetið niður í nægan hita í Jörðinni til að myndist vetniskolefni úr setinu. Gamlar olíulindir fyllast margar aftur, með dýpri olíuborholum er oft komið niður á olíu. http://mragheb.com/NPRE%20402%20ME%20405%20Nuclear%20Power%20Engineering/Biogenic%20and%20Abiogenic%20Petroleum.pdf

Meir en 10.000 Gt þekktra birgða af jarðefnaeldsneyti samanlagt eru í Jörðinni og enginn skortur fyrirsjáanlegur, mannkyn notar nú um 10 Gt á ári, þar af um 4,5 Gt af olíu.            https://www.scirp.org/journal/paperinformation.aspx?paperid=92529

Orkuöryggi hefur verið tryggt með framboði margvíslegra endurnýjanlegra orkukosta og traustum innviðum. Almenn sátt ríkir um orkumál, nýtingu orkuauðlinda samhliða náttúruvernd og uppbyggingu orkuinnviða. Neytendur hafa jafnt og öruggt aðgengi að orku á samkeppnishæfu verði á virkum orkumarkaði.“ Ísland hefur eingöngu notað hagkvæma orku, hér er verið að undirbúa byggingu óhagkvæmra og óöruggra orkuvera, vindmylla og sólarpanela, en um það getur trauðla orðið sátt þar eð slík orkuver valda miklum náttúruskemmdum og óöryggi í orkuafhendingu. Að orkumarkaður á Íslandi sé „virkur“ er slagorð úr EES-tilskipunum sem hafa leitt af sér sýndarsamkeppni og dýrari orku. Orkuverð hér verður alltaf háð mishagkvæmum staðbundnum orkuverum, orkusala þarf því að vera í höndum almannafyrirtækja.  https://www.frjalstland.is/2018/11/05/ees-hefur-skadad-orkukerfi-landsins/

Ýmsir eldsneytiskostir eru í þróun sem geta leyst jarðefnaeldsneyti af hólmi í þeim orkuskiptum sem standa yfir og fram-undan eru“. Það eru engir eldsneytiskostir í þróun sem geta leyst jarðefnaeldsneytið af hólmi. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0960852416316911Orkuskipti yfir í rafmagn nýta rafhlöður með örfá % (nú undir 2%) af orkuþétni (orkuinnihlad á kg) jarðefnaeldsneytis. Hin margumræddu orkuskipti stranda á afleiðingunum: Dýrum, þungum og notalitlum tækjum, lífskjaraskerðingu, fátækt og stórfelldum umhverfisskemmdum.  https://www.frjalstland.is/2019/10/29/rafbilavaedingin-vanhugsud/

Endurnýjanlegt eldsneyti getur verið af lífrænum eða ólífrænum uppruna. Það getur einnig nýst á annars konar hátt í orkukerfum en eingöngu til orkuskipta. Til að mynda bjóða orkugjafar eins og vetni og metan upp á ýmsa möguleika þar sem þeir nýtast til orkugeymslu, sem virkar sem mótvægi við nýja sveiflukennda orkukosti, eins og vindorku.“ Hér verið að svamla um lélegt og umhverfisspillandi eldsneyti úr gróðri; jurtaolíu, sterkju, sykrungum, tréni sem þarf meiri orku en það skilar auk ræktarlands sem ekki er til í gnægð. Vetni frá rafgreiningu vatns er ekki orkugjafi heldur orkumiðlari sem þarf miklu meiri orku en það gefur og hefur lítið orkuinnihald á rúmmál (gas, orkuþéttnin, orkuinnihald á líter, er um 0,03% af orkuþéttni bensíns) og er dýrt og hættulegt í meðförum. Vetni fæst hagkvæmlega úr jarðefnaeldsneyti. Kolefnislaust eldsneyti framleitt úr vetni er annaðhvort hydrasín eða ammóníak sem eru stórhættuleg í meðförum og með lága orkuþéttni. Óstöðug orkuframleiðsla vindmylla og sólarpanela gerir framleiðslu og geymslu rafgreiningarvetnis enn óhagkvæmari og hættulegri. https://www.frjalstland.is/2020/10/28/graent-vetni/ Metan er jarðefnaeldsneyti með lága orkuþéttni (gas), fæst líka úr lífrænum úrgangi en er þá dýrt og mengað og í of litlu magni fyrir almenna notkun.

Aðgerðaáætlun C.4. Millilandatenging. Aðgerð: Greina áhættu vegna einangrunar íslenska orkukerfisins. Viðhalda möguleika á lagningu raforkusæstrengs frá Íslandi. Staða: Viðvarandi verkefni.“ Áhættan vegna einangrunar íslensks orkumarkaðar er lítil miðað við áhættuna af að leggja roforkusæstreng til ESB og tengjast orkukerfi ESB sem er í viðvarandi kreppu sem smitast mundi til Íslands með tengingu. https://www.frjalstland.is/2019/08/01/island-er-ad-dragast-med-i-orkukreppu-esb/

Mikilvægustu málin fyrir uppbyggingu íslensks orkubúskapar og velferð landsmanna vantar í skýrsluna eða er aðeins minnst á í framhjáhlaupi:

1) Það vantar ákveðna stefnu um lang stærstu auðlind landsins, djúpvarmann.

2) Hvernig á að halda orkulindum og virkjunum á íslensku forræði fyrirtækja í almannaeigu, ESB fyrirskipar einkavæðingu á EES  https://www.frjalstland.is/2020/04/10/svar-forsaetisraduneytis-vid-fyrirspurn-um-uthlutun-nytingarrettar-orkuaudlinda

3) Hvenær á að þjóðnýta orkufyrirtæki almennings sem hafa verið einkavædd? Hitaveitu Suðurnesja?

4) Hvernig á að endurheimta hagkvæmni íslenska orkukerfisins?

5) Hvernig á að styðja við og byggja upp orkuiðnað hérlendis og verjast því að hann leiti í betra samkeppnisumhverfi erlendis?

6) Til hvernig framleiðslu á að nýta aukna raforku landsins?

7) Hvaða vatnsföll og háhitasvæði á að virkja?

8) Hvernig á að auka nýtingu varma sem fargað er frá gufuaflsvirkjunum? Með ræktun, eldi, iðnaði, hitun?

9) Hvernig á að vinna og dreifa koltvísýring úr jarðvarmanum til gróðurhúsa? Hvernig á að nýta metanið, vetnið, brennisteinsvetnið?

10) Hafa stjórnvöld í hyggju að leiða orkuna úr landi ef „einangrun“ landsins verður metin „áhætta“?

11) Ætla stjórnvöld að innleiða 4. orkupakka ESB?

12) Hvernig á að standa að þróun olíu- og gasleitar á íslenska yfirráðasvæðinu (Dreka)? Hvernig á að vinna með Grænlendingum að olíu- , gasleit og vinnslu?

 

This entry was posted in EES, Orka. Bookmark the permalink.