Loftslagsvísindi hrjáð af fölsunum

-Ekki hefur verið sýnt fram á með sannfærandi hætti að aukning CO2 í andrúmsloftinu hafi ákveðin áhrif á loftslag-

Hin 123 ára gamla kenn­ing Arr­henius­ar um hlýn­un lofts­lags af völd­um kolt­ví­sýr­ings frá mönn­um hef­ur nú vakið spár um „ham­fara­hlýn­un“. Arr­heniusi yf­ir­sást meg­in­at­riðið, áhrif loftrak­ans. Hálf­um ára­tug eft­ir að kenn­ing­in kom fram var hún hrak­in af Knut Ångström en hef­ur samt skotið upp koll­in­um þegar veður­lag hef­ur hlýnað (eft­ir 1920 og 1980).

Heimsendaspár með fölsunum

Fyr­ir 10 árum komust fals­an­ir fyr­ir al­manna­sjón­ir (nóv. 2009, Clima­tega­te) með birt­ingu tölvu­bréfa frá „vís­inda­mönn­um“. Þrátt fyr­ir það hafa spárn­ar haldið áfram og eru nú orðnar að heimsenda­spám sem meg­in­fjöl­miðlar, stjórn­mála­menn, sam­tök og fyr­ir­tæki taka þátt í. Skógar­eld­ar, óveður, bráðnun, súrn­un og hverskyns breyt­ing­ar eru tengd­ar við „lofts­lags­breyt­ing­ar“. Vís­inda­tíma­rit og jafn­vel vís­inda­fé­lög hafa gert sig ber að hylm­ing­um. En það sem er mest ógn­vekj­andi er að fals­an­irn­ar koma nú m.a. frá áður virt­um stofn­un­um.

Milli­ríkja­nefnd Sam­einuðu þjóðanna um lofts­lags­breyt­ing­ar (IPCC) hef­ur sent frá sér vond­ar spár á grunni vís­indafals­ana í ára­tugi. „Stofn­setn­ing IPCC var stór­slys í sögu vís­ind­anna. Hreint póli­tísk stofn­un lát­in koma fram sem vís­inda­stofn­un –“ (Prof. em. J. Brignell, Englandi). Skýrsla IPCC nr. 25, sem rædd verður í Madrid nú í des­em­ber, er með svipaða spá og fyrri skýrsl­ur sem all­ar reynd­ust falsk­ar. Marg­ir helstu vís­inda­menn­irn­ir sem áður störfuðu með nefnd­inni eru hætt­ir og hafa af­hjúpað fals­an­irn­ar: „…móðu­sýk­is­hlaðin skýrsla frá valda­gráðugri stofn­un – ólík­leg ágisk­un studd af fölsk­um sönn­un­ar­gögn­um og end­ur­tek­in enda­laust“ (Prof. em. R. Lindzen, USA). „…sum­ar full­yrðing­ar nefnd­ar­inn­ar falla und­ir skil­grein­ing­una and­vís­inda­leg heimska…“ (Prof. em. A. Mörner, Svíþjóð). Alþjóðaveður­fræðistofn­un­in (WMO) og Um­hverf­is­stofn­un Sam­einuðu þjóðanna (UNEP) hafa tekið þátt í áróðri með Milli­ríkja­nefnd­inni. Skriff­inn­ar Sam­einuðu þjóðanna og ESB hafa reynt að leiða áróður­inn fyr­ir „ham­fara­hlýn­un­inni“.

Vandaðar rann­sókna­stofn­an­ir í all­nokkr­um lönd­um hafa leiðst með í fals­an­irn­ar. Þær fá fjár­veit­ing­ar frá stjórn­mála­mönn­um (rík­inu) til „lofts­lags­rann­sókna“ meðan þær geta haldið ógn­inni um hlýn­un lif­andi. Eft­ir að ljóst varð að lofts­lags­hlýn­un­in 1980-2000 var hætt tóku viss­ar stofn­an­ir að „aðlaga“ eldri hita­mæl­ing­ar að líkön­um um hvernig lofts­lagið „ætti að breyt­ast“ sam­kvæmt þeirra kenn­ing­um. Þær tóku að breyta mæli­gild­un­um fyr­ir hita­stigið, eldri gildi „kæld“ en nýrri „hituð“ til þess að sýna hlýn­un. „Hafs- og and­rúms­lofts­stofn­un­in (NOAA) – hef­ur mik­il­vægt hlut­verk – mæla hita í Banda­ríkj­un­um. Því miður sýn­ist stofn­un­in vera fangi trú­ar­bragðanna um hnatt­hlýn­un. Upp­lýs­ing­ar stofn­un­ar­inn­ar eru falsaðar…“ (Investor’s Bus­iness Daily 29.3. 2018). Und­ir­stofn­un NASA, GISS, hef­ur gefið út „aðlagaðar“ hita­töl­ur fyr­ir Banda­rík­in í nokk­ur ár. „Fram­leiðsla hlýn­un­ar: NASA GISS breyt­ir nú óaðlöguðum hita­mæl­ing­um til þess að búa til ný og heit­ari aðlöguð hita­stig…“ (No Trick Zone 31.3. 2019). Ný­lega hef­ur komið fram grun­ur um að líka sé farið að „aðlaga“ gervi­hnatta­mæl­ing­arn­ar sem hafa verið tald­ar sæmi­lega ör­ugg­ar.

Örugg­ar hita­mæl­ing­ar sýna ekki mark­tæka hlýn­un síðustu 80 árin í Banda­ríkj­un­um eða við strönd Íslands að N-Atlants­haf­inu né held­ur í öðrum ríkj­um Norður­landa. Í Jap­an hef­ur lofts­lag kólnað síðustu ára­tugi (GHCN v3 Una­dju­sted; Eng­in var­an­leg hlýn­un lofts­lags á suður­strönd­inni 80 ár/​Frjálst land; World Clima­te, Tokyo Clima­te Center). Hlýn­un var á ár­un­um 1920-1940 og aft­ur 1980-2000, hlýj­ustu árin frá upp­hafi ör­uggra mæl­inga voru fyr­ir og um 1940.

Grófasta vís­inda­föls­un­in er að auk­inn kolt­ví­sýr­ing­ur í loft­hjúpn­um hækki hita­stigið á jörðinni. Kolt­ví­sýr­ings­styrk­ur lofts­ins hef­ur vaxið úr 0,03% í 0,04% á einni öld. Ef aukn­ing­in skyldi halda áfram í svipuðum takti og nú er verður styrk­ur­inn orðinn 0,7% eins og á blóma­tíma gróðurs­ins eft­ir um 3.000 ár og fast­landið orðið vel grænt. Það er þó ólík­legt, aðeins er vitað um rúm­lega 1.000 ára birgðir af jarðefna­eldsneyti (sam­an­lagt) í jarðskorp­unni ef notk­un­in verður óbreytt. Einnig vex upp­taka lands og sjáv­ar (er nú um 30-föld los­un manna) með aukn­um styrk og nær með tím­an­um að taka upp alla viðbót­ar­los­un­ina.

Myndin sýnir geislaupptöku lofthjúpsins. Toppurinn til hægri efst sýnir útstreymi varmageislunar út úr lofthjúpnum. Þar sést að á bylgjulengdum sem koltvísýringurinn getur tekið upp (4,3 og 14,9 míkrón) sleppur hverfandi varmageislun út (hvít svæði).

Eðlis­efna­fræðileg lög­mál sýna að þau litlu áhrif sem kolt­ví­sýr­ing­ur­inn hef­ur á hita­stigið í loft­hjúpn­um eru þegar að mestu kom­in fram. Kolt­ví­sýr­ing­ur­inn sem er nú þegar í loft­hjúpn­um tek­ur upp nær alla varma­geisl­un sem koltvísýringur get­ur tekið upp en það er á bylgju­lengd­un­um 2,7, 4,3 og 14,9 míkrón. Útstreymi varma­geisl­un­ar út úr loft­hjúpn­um er ekki á þeim bylgju­lengd­um held­ur á 8-12 míkrón sem kolt­ví­sýr­ing­ur­inn get­ur ekki tekið upp. Aukið magn af kolt­ví­sýr­ingi í loft­inu breyt­ir þessu ekki sem þýðir að styrk­ur kolt­ví­sýr­ings­ins í and­rúms­loft­inu hef­ur hverf­andi áhrif á hita­stigið á jörðinni. Met­an hef­ur sömu­leiðis hverf­andi áhrif af sömu ástæðum. Það er geis­la­upp­taka loftrak­ans sem er yf­ir­gnæf­andi og veld­ur obb­an­um af gróður­húsa­áhrif­un­um.

„…það hef­ur ekki verið sýnt fram á með sann­fær­andi hætti að aukn­ing CO₂ í and­rúms­loft­inu hafi ákveðin áhrif á lofts­lag.“ (Prof. em. D. Thoenes, Hollandi)

Af rann­sókn­um fær­ustu óháðra vís­inda­manna er orðið ljóst að auk­inn kolt­ví­sýr­ing­ur í loft­hjúpn­um hef­ur hverf­andi áhrif á lofts­lagið.

Friðrik Daníelsson efnaverkfræðingur

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 6.12.2019