ETS, viðskipakerfi ESB með losunarheimildir gróðurhúsalofttegunda

Smantekt 25.9.2019. Sigurbjörn Svavarsson.

ETS (Emission Trading System).

Viðskiptakerfi með losunarheimildir ESB.

og Climet Action, -Sameiginlegt átak EES landanna.

Kerfi ESB til að ná tökum á losun gróðurhúsalofttegunda.

(ESB telur að öll löggjöfin falli undir EES samninginn)

ETS KERFIÐ 1. bls.

Tveir uppboðsmarkaðir

Losunarmörk og losunarheimildir

ÞRÓUN LOSUNARHEIMILDA Í ESB 3 bls.

Fasar -Áfangar

2005-2007, 2008-2012, 2013-2020, 2021-2030

Yfirlit um losunarheimildir (Tafla)

ENDURGREIÐSLUR. 5 bls.

Hlutur aðildarríkjanna í uppboðsmagni

STÖÐUGLEIKASJÓÐUR MARKAÐARINS (‘MSR’) 6 bls.

GAGNRÝNI 6 bls.

KOLEFNISLEKI 8. bls.

LOSUNARHEIMILDIR FRÁ ÞRÓUNARLÖNDUM NÝTTAR Í ESB 8. bls.

“Clean Development Mechanism” (CDM)

“Joint Implementation” (JI)

SAMEIGINLEGT ÁTAK: 10. bls.

Losunarmarkmið aðildarríkjanna

Losunarminnkun árið 2020: 10%

Losunarlækkun árið 2030: -30%

Þörf á landsvísu.

Ákvörðunar um hlutdeild. (Emission Shared Desicion)

ETS KERFIÐ

Stefna ESB var og er að leysa losunarvandan með miðstýrðu kvóta og uppboðskerfi. Losun CO2 var umreiknuð í tonn. Umfangið var skráning losunar gróðurhúsalofttegunda innan ESB. Hvert fyrirtæki þurfti að reikna út losun sína sem var svo skráð á landvísu. Hvert fyrirtæki skilar árlega skýrslu um losun. Með þessu var myndað „þak“ þ.e. hámark losun einstakra landa. Samanlögð löndin urðu að heildarlosun ESB, þannig var svonefnt „þak“ myndað

Þakið er táknuð sem losunarheimildum sem hægt er að flytja (verslað) á milli fyrirtækja sem þurfa að hafa losunarheimildir sem jafngilda losun þeirra. Þau sem losa minna en þak þeirra, gerir þeim kleift að selja losunarheimildir þeirra – og öfugt. Þannig greiðir kaupandi fyrir mengun, en seljandi er verðlaunaður fyrir að hafa minnkað losun. Auk þess er losun minnkuð þar sem það kostar minnst. Þakið er lækkað með tímanum og miðar að því að draga úr losunarmarkmiðum innanlands. ESB ETS byggist á tilskipuninni um losunarheimildir (tilskipun 2003/87 / EB).

Í janúar 2005 var viðskiptakerfi Evrópusambandsins um losun gróðurhúsalofttegunda, „Emission Trading Scheme” (EU ETS) sett á laggirnar sem stærsta fjölþjóðlega viðskiptakerfi í heimi. Hingað til er það háþróaðasta viðskiptakerfi heims með losunarheimildir. Samanlagt hámark (þak) á magn mengandi efna sem hægt er að gefa út, var komið á fót. Árið 2005 setti ESB sér takmark um að árið 2020 yrði minnkun CO2 losunar 20 % frá árinu 1990.

Þetta þýðir að um 12.000 stórir losunaraðilar koltvísýrings innan ESB verða að fylgjast með og tilkynna um losun koltvísýrings árlega og er skylt að afhenda fjölda losunarheimilda (EAS) og CERs / ERU sem jafngildir heildarlosun á ári. Aðilar sem falla undir ETS losa næstum helmingi koltvísýrings innan ESB og 40% af heildar losun gróðurhúsalofttegunda.

Með ETS heildarþaki á kolefnislosun, og síðan afnám CO2-heimilda í skrefum samkvæmt áætlunum er hugmyndin að minnka heildarmagninu með tímanum, hvetja fyrirtæki til að draga úr útblæstri þeirra, fjárfesta í vistvænni orku, eða standa frammi fyrir því að kaupa leyfi á markaði.

Tveir uppboðsmarkaðir eru til staðar:

European Energy Exchange (EEX) í Leipzig er sameiginlegur vettvangur mikils meirihluta landa sem taka þátt í ESB ETS.

EEX starfar einnig sem uppboðsmarkaður Þýskalands.

Annar uppboðsmarkaðurinn er ICE Futures Europe (ICE) í London sem virkar sem vettvangur Bretlands.

Losunarmörk og losunarheimildir

Heildarmagn gróðurhúsalofttegunda sem hægt er að losa frá virkjunum, verksmiðjum og öðrum föstum stöðvum sem falla undir viðskiptakerfi ESB með losunarheimildir (EU ETS) er takmarkað af „þaki“ á fjölda losunarheimilda.

Hver losunarheimild veitir handhafa rétt til að gefa frá sér eitt tonn af koltvísýringi (CO2), aðal gróðurhúsalofttegundinni, eða samsvarandi magn tveggja öflugri gróðurhúsalofttegunda, tvínituroxíðs (N2O) og perfluorocarbons (PFC). Losunarheimildum er úthlutað m.v reynslu.

Innan heildarmagnsins (þaksins) í Evrópu geta fyrirtæki keypt og selt losunarheimildir eftir þörfum.

Þak ESB fyrir fluggeirann hefur verið reiknaður sérstaklega. Flugfélög geta annað hvort notað flugheimilldir eða almennar losunarheimildir ESB til nota; föst mannvirki geta þó aðeins afhent losunarheimildir til flugsins vegna losunar frá árinu 2021.

Frá því í janúar 2008 tók ETS ekki aðeins til 27 aðildarríki ESB, heldur einnig til hinna þriggja aðildarríkja Evrópska efnahagssvæðisins (EES) – Ísland, Liechtenstein og Noregur. Í júlí 2008 var ESB tilskipun ESB breytt til að koma fluggeirann inn í kerfið frá og með 2012 (sjá tilskipun 2008/101 / EB). https://ec.europa.eu/clima/policies/ets_en

ÞRÓUN LOSUNARHEIMILDA Í ESB

Fasar

2005-2007

Fyrsta áfangi losunarkerfisins, sem hófst frá 2005 til 2007 miðaðist að því að öðlast reynslu af þessu nýja verkfæri.

Alvarlegasta vandamálið, segja gagnrýnendur, er að losunarheimildinar hafi hafi verið of miklar. Á fyrsta áfanganum (2005-2007) fengu fyrirtæki 7 prósent meiri heimildir en þau þurftu, sem gerði það að verkum að þau högnuðust við sölu á þeim, samkvæmt Sandbag, rannsóknarhópi sem fylgist með útboðum á viðskiptum.

2008-2012

Í öðrum áfanganum, frá 2008 til 2012 lækkaði ESB þakið um 6 prósentum frá 2005 til að svara þessari gagnrýni. En gagnrýnendur segja að vandinn við of mikla úthlutun hafi haldið áfram, bæði vegna efnahagsþrenginga, sem hafi valdið minnkandi losun þess vegna — og annarra reglna ESB, eins og að heimila kolefnistilfærslu utan kerfisins.

Vegna þess að að Co2 útstreymi hafi verið lægra en spáð var á þeim tíma sem þakið var sett á, var nú umframmagn á losunarheimildum. Árið 2010, höfðu 65 prósent aðila í kerfinu fleiri leyfi en þau þurftu. Áhrif þessa hefur valdið lækkun á kolefnismarkaði — og dregið úr hvata til að fjárfesta í hreinni tækni — og minnkað þar með þrýsting á lækkun útblásturs. Þetta leiddi til að CO2 útblástur lækkaði um tæp 2 prósent í öðrum áfanga áætlunarinnar. Þar að auki höfðu fyrirtæki haft yfir 1.800.000.000 leyfi fyrir næsta áfanga árið 2013, sem afnam þörf fyrir að kaupa nýjar inneignir fyrir 2016. Galli kerfisins er að það er ekki hægt að bregðast við þegar hægt hefur á hagkerfinu útblástur minnkað, og fyrirtækin hafa því heimildir umfram þörf.

Á þessu viðskiptatímabilinu (2008-2012) voru ekki meira en 4% af losunarheimildunum á uppboði.

Til að minnka losunarheimildir lagði Framkvæmdastjórn ESB til færri leyfi í framtíðinni og markmið um að minnkun útblásturs um 30 prósent frá 1990 sem yrði náð 2020. Þessar hugmyndir koma ofan á áður tilkynntar breytingar fyrir næsta áfanga, þar á meðal að þá yrðu um 60 prósent losunarheimilda komnar á uppboðsmarkað og nýir atvinnuvegir, þar á meðal flug komið inn í kerfið.

2013-2020

Evrópskar eftirlitsaðilar, einkum framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, lögðu áherslu á að laga vankanta kerfisins reglur í þriðja viðskiptafasa, sem sem nú er frá 2013 til 2020.

ESB-ríkin tókust á um stikurnar í næsta áfanga, frá 2013 til 2020, gagnrýnendur kölluðu eftir grundvallarumbótum, eða að kerfið yrði lagt af. Hópar á borð við „Vinir jarðar“ lýsa losunarviðskiptunum sem “truflun,” á því að takast á við vandann og halda því fram að aðrar ráðstafanir, eins og kolefnisskattar, væru áhrifaríkari og minna næm fyrir misnotkun.

Aðrir eru jákvæðari. ESB-stjórnmálamenn, fyrirtæki sem falla undir kerfið, og miðlaðar á losunarmörkuðum halda því fram að ESB-ETS sé að virka — að minnsta kosti á eigin forsendum. Hvað sem hefur farið úrskeiðis, þá hafi losun minnkað frá árinu 2005, og þeir sem styðja kerfið halda því fram að ESB eigi lof skilið við að koma á fót fjölbreyttu loftslagsvænu frumkvæði, á meðan önnur lönd hafa ekki náð helmingi þess.

Frá upphafi 3. áfanga ESB ETS (2013-20), urðu losunarheimildum ESB miðstýrðar. Þakið fyrir 2013 sem var ákvarðar fyrir fastar stöðvar var á 2,2 milljarður tonna losunarheimildir, fyrir utan heimildir utan kerfisins.

Í 3. áfanga lækkar þetta þak ár hvert um línulegan lækkunarstuðul 1,74% af meðaltali heildarmagns losunarheimilda sem gefnar voru út árlega 2008-2012. Þetta jafngildir 38,3 millj losunarheimildum á ári hverju.

Línulegi lækkunarstuðullinn var settur í samræmi við markmið ESB um loftslagsaðgerðir fyrir árið 2020 – heildarmarkmið 20% losunar og ETS atvinnulífsins 21% markmið um að draga úr losun miðað við árið 2005.

Í öðrum atvinnugreinum en orkuvinnslu, fara losunarheimildirnar smám saman yfir á uppboðsmarkaðinn. Framleiðsluiðnaðurinn fékk 80% af losunarheimildum án endurgjalds árið 2013, en það mun lækka árlega til ársins 2020. Losunarheimildir sem ekki er úthlutað fara á útboð.

Í ljósi verulegs hás hlutfalls raforkuframleiðslu inn á ETS (losun), og jafnvel með ókeypis úthlutun að hluta í átta aðildarríkjum, voru meira en 40% af árlegum losunarheimildum 2013 á uppboði. Þessi hlutur mun aukast á næstu árum þar sem magn losunarheimilda, sem úthlutað er ókeypis, lækkar hraðar en þakið.

Alls áætlaði framkvæmdastjórnin að 57% af heildarmagni losunarheimilda verði sett á uppboði á árunum 2013-2020, en afgangsheimildir eru tiltækar til ókeypis úthlutunar. Í tillögu framkvæmdastjórnarinnar um endurskoðun á ETS-tilskipun ESB er gert ráð fyrir að hlutur losunarheimilda sem farið verður í uppboð verði sá sami eftir 2020.

Staðan í lok fasa 2013-2020

Í upphafi yfirstandandi viðskiptatímabils fékk framleiðsluiðnaðurinn 80% af losunarheimildum sínum ókeypis. Þetta hlutfall mun smám saman lækka í 30% árið 2020.

Raforkuframleiðendur hafa síðan 2013 ekki fengið fríar heimildir, heldur verða að kaupa þær. Nokkur fríheimild er þó til staðar til að nútímavæða orkugeirann í sumum aðildarríkjum.

Flugfélög fá áfram langflestar losunarheimildir sínar frítt á tímabilinu 2013-2020.

Um það bil 38 milljónir losunarheimilda hafa verið gefnar út til fluggeirans árlega síðan 2013, í kjölfar minnkunar á svigrúmi til að eiga við flug innan Evrópska efnahagssvæðisins. Þetta er talsvert undir raunverulegri sannreyndri losun CO2 frá slíku flugi sem hefur aukist úr 53,5 milljónum tonna CO2 árið 2013 í 64,2 milljónir tonna árið 2017. Í fluggeiranum verða 15% af losunarheimildum í umferð frá uppboði.

Í desember 2018 gaf ESB út Reglugerð 2018/1999 Governance of the Energy Union and Climate Action, um samþættingu á orkumálum ( Orkusambandsins) og loftlagsmálum (Sameininlegt átak landanna). Með þessum hætti er tekið á öllum þáttum í losun „gróðurhúsalofttegunda“ í ESB (og EES) Um er að ræða uppfærslu á innihaldi 3OP auk tengdra laga.

„Þessi markmið og markmið koma frá stefnu sambandsins um orku og af nauðsyn þess að varðveita, vernda og bæta gæði umhverfisins og stuðla að skynsamlegri og skynsamlegri nýtingu náttúruauðlinda, eins og kveðið er á um í ESB-sáttmálunum.“

Endurgreiðslur. Hlutur aðildarríkjanna í uppboðsmagni Skv. 1. mgr. 10. gr. ETS-tilskipunarinnar, DIRECTIVE (EU) 2018/410

88% af losunarheimildum sem fóru á uppboð á árunum 2013 til 2020 er dreift til aðildarríkja ESB á grundvelli hlutdeildar í staðfestri losun frá ETS stöðvum árið 2005 eða meðaltali tímabilið 2007-2007, hvort sem er hærra.

10% er úthlutað til fátækustu ríkja ESB sem viðbótar tekjulindar til að hjálpa þeim að fjárfesta í að draga úr kolefnisstyrk efnahagslífs þeirra og aðlagast loftslagsbreytingum;

Eftirstöðvar 2% eru gefnir sem ‘Kyoto bónus’ til níu aðildarríkja ESB sem árið 2005 höfðu dregið úr losun gróðurhúsalofttegunda um að minnsta kosti 20% af stigum á grunnári sínu eða tímabili. Þetta eru Búlgaría, Tékkland, Eistland, Ungverjaland, Lettland, Litháen, Pólland, Rúmenía og Slóvakía.

Leiðtogar ESB hafa ákveðið að á næsta áratug verði 90% af losunarheimildunum sem fara á uppboð verður dreift til aðildarríkja ESB á grundvelli hlutdeildar í staðfestri losun og 10% verður úthlutað til fátækari aðildarríkja ESB í þágu samstöðu, vaxtar og samtenginga. EES-EFTA-löndin þrjú munu einnig bjóða upp losunarheimildir í samræmi við sömu lögmál og ESB-ríkin.

Aðildarríkin hafa aflað tæplega 15,8 milljarða evra vegna uppboðs á losunarheimildum ESB á tímabilinu 2013-2016, (meðalverð 5,2 EUR/Tonn). Byggt á nýjustu upplýsingum, er í boði meira en 80% af þessum tekjum hafa verið nýttar eða áætlað er að nota í loftslags- og orkumálum í samræmi við 3. mgr. 10. gr. ETS-tilskipunarinnar.

Í tengslum við loftslags- og orkuumgjörð 2030 ákváðu leiðtogar ESB í október 2014 að ókeypis úthlutun skyldi ekki hætta, en hlutur losunarheimilda sem verða á uppboði minnki ekki á næsta áratug.

Í 4. áfanga (2021-2030) verða losunarmörkin háð árlegum línulegum minnkunarstuðli um 2,2% í samræmi við 2030 markmiðin – heildarmarkmið um 40% losun og ESB ETS sértækt 43% losunarmarkmið miðað við 2005. Aukinn lækkunarstuðull um -2,2% leiðir til árlegrar lækkunar á losunarheimildum 48.380.081, á tímabilinu 2021-30.

Stöðugleikasjóður markaðarins (‘MSR’ (Market Stability Reserve))

Árið 2015 tóku ráðið og Evrópuþingið ákvörðun um að koma á Stöðugleikasjóður markaðsins (‘MSR’) undir losunarviðskiptakerfi ESB (ETS) sem komið var á fót með tilskipun 2003/87 / EC2.

MSR mun starfa frá og með 2019. Tilgangurinn með MSR er að koma í veg fyrir að kolefnismarkaður ESB verði með of miklum losunarheimildum með tilheyrandi áhættu að það komi í veg fyrir að ESB ETS draga úr nauðsynlegum fjárfestingum í grænni orku, til að draga úr losun ESB á hagkvæman hátt. Í ákvörðuninni segir að framkvæmdastjórnin skuli birta heildarfjölda losunarheimilda í umferð fyrir 15. maí ár hvert og hefst árið 2017. Þessi tala ákvarðar hvort setja skuli losunarheimildir sem ætlaðar eru til uppboðs næsta árs í varasjóðinn.

MSR virka á sjálfvirkan hátt þar sem heildarfjöldi losunarheimilda í umferð er utan tiltekins sviðs. Losunarheimildir bætast við varasjóðinn, ef heildarfjöldi losunarheimilda sem eru í umferð fer yfir 833 milljónir losunarheimilda (u.þ.b. 40% af losunarheimildum). Losun heimilda verður úr varasjóði ef heildarfjölda losunarheimilda í umferð er lægri en 400 milljónir losunarheimilda. Losunarheimildir bætast við varasjóðinn svo minna fer í uppboð og þeim sleppt úr varasjóði með því að bjóða upp á 100 milljónir fleiri losunarheimilda.

Birting heildarfjölda losunarheimilda sem eru í umferð, á grundvelli þeirra losunarheimildum er bætt við eða sleppt úr varasjóði, er því lykilatriði í rekstri varaliðsins.

Gagnrýni

ETS er sagt vera flaggskip Evrópu í loftslagsmálum. Um nokkurt skeið hefur þetta flaggskip hallast hættulegu í annað borðið. Til að koma í veg fyrir að því hvolfi, -en það verið hætt komið nokkrum sinnum – var því komið á ný í þurrkví. Viðgerðin byggðist á því að grundvallarreglan um að miðlun losundaheimilda virki eins og það ætti að vera, þ.e. að búa til skortverð fyrir koltvísýrings með því að takmarka fjölda losunarheimilda á markaðnum og þar með hvetja til fjárfestingar í tækni sem minnkar koltvísýring. Vegna þess að of miklum losunarheimildum hafa verið úthlutað hefur skortur aldrei verið á markaðinum.

Mikið framboð vottorða grefur undan markaðinum og gerir viðskipti með losunarheimildir óvirkar sem tæki til verndunar loftslags.

Gagnrýnendur segja viðskiptakerfið um losunarheimildir hafi opnað dyr fyrir að þátttakendur hagnist á að svindla í kerfinu og það sé leiksoppur braskara, alvarlegar spurningar hafa komið fram um framtíð þessa miklu losunaráætlunar ESB.

Framtíðarafleiður stóð að flestum viðskiptum, með 73% hlutdeild í 1,4 milljarða tonna skammtíma viðskiptum sem fyrirtæki tóku að láni í erfiðu lánaumhverfi. Þróunin hélt einnig áfram á uppboðsmarkaði, sem jókst um 70% í 420 milljónir tonna. Hins vegar urðu viðskipti á eftirmarkaði fyrir Kyoto heimildir um 1 milljarða tonn og verðmæti lækkaði um þriðjung í 13 milljarðar evra þegar verð lækkaði. Að teknu tilliti til þess sem samið var um árið 2009 var áætluð eftirspurn eftir Kyoto heimildum á næstu þremur árum um 230 milljón CO2 tonn, sem er nánast allt sem mun renna til evrópskra fyrirtækja.

Notkun umframheimilda, eins og þeirra sem skapast af átaki „Clean Development Mechanism (CDM) Sameinuðu þjóðanna, er sérstaklega umdeildar. CDM gerir fyrirtækjum kleift að fjárfesta í verkefnum í þróunarlöndunum sem minnka útblástur og færa allt að helming þeirrar minnkunar til sín sem losunarheimildir. Hugmyndin er að stuðla að útblástursminnkun þar sem þær eru ódýrastar, dreifa grænni tækni í ferlinu. Mörg fyrirtæki í ESB hafa nýtt sér þessa verkefnaáætlun. Í árslok 2012 var fjöldi útgefinna CDM heimilda komin í 1.600.000.000, úr 311.000.000 árið 2009.

Gagnrýnendur slíkra tilfærslna benda á nokkra galla á þessu fyrirkomulagi. Þeir segja að yfirsýn sé lítil, með óljósri fjarlægð milli fyrirtækja til að sannreyna verkefnin og hver hagnist af þeim þeim; að ótrúlega mörg verkefni hafi þannig farið af stað; og að fyrirkomulagið skapi hvata til ýkja mat á slíkri losun, til þess að vinna meiri heimildir frá frekari lækkun í verkefnunum. Margir gera einnig athugasemdir við siðferði slíkra losunarheimilda, sem halda því fram að ESB eigi fremur að draga úr eigin útblæstri frekar en að auka heimildir til mengunar í Evrópu með þessum hætti.

Trúverðugleiki losunarkerfis ESB hefur einnig beðið hnekki í fjölmörgum glæpsamlegum tilvikum og misnotkun. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, sem hefur umsjón með kerfinu fyrir hönd aðildarríkja, segir að unnið sé að því að bæta ETS-tilskipunar ESB til að tryggja að slíkir þættir endurtaki sig ekki. En áhyggjuefni gagnrýnenda er fremur of mikill heildarúthlutun í næsta áfanga fremur en öryggismál kerfisins.

En spurningin er hvort ETS kerfið geti haldið áfram stækka á kostnað annara heimshluta með tilfærslu losunarheimilda þaðan. Stjórnmálamenn standa einnig frammi fyrir hættu á “kolefnisleka,” þar sem fyrirtæki munu velja að starfa utan ESB, séu takmarkanir of miklar. „Það eru takmörk hversu langt er hægt að ganga í Evrópu ef restin af heiminum fylgir ekki,” er sagt og áður en eitthvað gerist í Bandaríkjunum og þróunarlöndunum verður erfitt að gera Evrópska kerfið strangara og skilvirkara.”

 Þegar ESB ETS varð til, áætlaði ESB að lönd um allan heim myndu setja upp eigin kerfi og þannig skapa svipað kerfi. Samþykkt kolefnisviðskipta hefur hins vegar verið einsskonar plástur. Ríkisstjórn Obama tókst ekki að fá slíkt kerfi í gegnum þinginu og Suður-Kóreu og Japan seinkuðu að setja á svipað kerfi. Hins vegar er Kína að skipuleggja rannsóknarverkefni í nokkrum borgum og héruðum og nokkur ríki í Bandaríkjanna hefur komið á fót slík viðskiptakerfi.

Kaup og Sala útblástursréttinda heldur áfram sem umdeilanleg tæki til að minnka CO2 útblástur. Sumir halda því fram að það virki ekki. Sumir saka það um að vera sambærilegt við aflátsbréf kaþólsku kirkjuna gömlu, að vestræn stjórnvöld og fyrirtæki kaupi syndir sínar – aðeins til að geta haldið áfram. Einnig er gagnrýnt að þróunarlönd noti það sem brellu að draga fjárveitingar til iðnaðar og uppbyggingarverkefna með því að veifa að það hafi jákvæð áhrif á hnattrænt loftslag.

Mat á skilvirkni innan ESB ETS er flókið, að stórum hluta vegna þess að það er erfitt að greina áhrif viðskiptafyrirkomulags útblásturs frá öðrum markaðsmerkjum, svo sem samdráttartímum.

Vaxandi fjöldi fræðimanna hefur talið Kyoto-samningurinn aðeins skammtíma lausn og haldið því fram að lausnir eins og kolefnisviðskipti séu ekki lausn. Þeir segja að hugmyndin um að hækka kostnað við kolefnislosun sem leið til að örva þróun hreinni tækni sé röng af tveimur ástæðum. Fyrsta lagi, að það er engin trygging að hærra verð á uppboðsmarkaði mun leiða til nauðsynlegra nýjunga. Í öðru lagi, kjósendur og þar af leiðandi stjórnmálamenn, eru líklegri til að vera mótfallnir aðgerðum sem auka orkuverð.

Margir telja að ofurtrú á kenningar hagfræðinga, að við rétt verð leysi vandamálið sig sjálft. Hugmyndin um að hátt verð á kolefnieldsneyti minnki þá brennslu, tekur ekki tillit til pólitísks viðnáms vegna aukins orkukostnað. Sumir fræðimenn staðhæfa að Kyoto hafi ekki skilað neinni raunverulegri lækkun á gróðurhúsalofttegundum í heiminum. Í staðinn er mælt með kolefnisskatti, sem fari í rannsóknir á endurnýjanlegri orku og að aukin verði aðstoð við þróunarríkin til að minnka áhrif af hlýnun jarðar.

Kolefnisleki

Frumkvæðið miðar að því að innleiða ákvæði ETS tilskipunar ESB varðandi kolefnisleka. Kolefnisleka vísar til hugsanlegrar aukningar á losun um heim allan sem tengist flutningi iðnaðar, vegna kostnaðar við loftslagsstefnu til landa þar sem engin eða takmörkuð loftslagsstefna er til staðar. https://ec.europa.eu/clima/sites/clima/files/ets/allowances/leakage/docs/20140502_impact_assessment_en.pdf

ESB-kerfið er mikilvægt tæki til að tryggja að ESB nái markmiðum um minnkun losunar. Sjálfgefin aðferð til að úthluta losunarheimildum er útboð, en orkufrekur iðnaður fær hins vegar hluta losunarheimilda ókeypis til að takast á við hættuna á kolefnisleka. Í samræmi við ramma 2030 um loftslags- og orkustefnu sem leiðtogar ESB samþykktu í október 2014, mun frjáls úthlutun halda áfram fram til ársins 2020 þar til önnur helstu hagkerfi ráðast í svipaða stefnu og aðgerðir í loftslagsmálum. Stefnumótandi ákvörðun Evrópuráðsins og fyrirhuguð kolefnislekaákvæði ná réttu jafnvægi á þessum tímapunkti en ætti að vera í endurskoðun á komandi áratug, í ljósi Parísarsamkomulagsins. https://ec.europa.eu/clima/policies/ets/allowances/leakage_en

Losunarheimildir frá löndum utan ESB

Alþjóðleg viðskipti með losunarheimildir, er kerfi þar sem aðilar sem eru undir skuldbindingum um minnkun lofttegunda samkvæmt Kyoto bókuninni, mega selja umfram “úthlutað magn af einingum” (“assigned amount units”, AAU). Aðrir aðilar geta mætt aukinni losun með því að kaupa þessar AAU eða aflað losunarheimilda frá þróunarríkjum. Kerfið hefur leitt til nokkurra innlendra og svæðisbundinna viðskiptakerfa, þar með talin viðskiptakerfi ESB um losunarheimildir (Emission Trading Scheme, ETS) .

Hreina þróunarverkefnið, “Clean Development Mechanism” (CDM) er verkefni sem byggir á viðskiptakerfi þar sem iðnríkin geta safnað saman kolefnisinneignum. Ólíkt JI (Joint Implementation), Sameiginlegum framkvæmdum, eru hins vegar CDM einingar náð með að fjármagna kolefnislækkunarverkefni í þróunarlöndum, sem gerir þetta kerfi nauðsynlegan hlekk milli þróunarríkja og þróunarríkja undir Kyoto samningnum.
Þessar kolefnisskipti-inneignir sem eiga uppruna sinn frá skráðum og viðurkenndum CDM verkefnum eru kallaðar “Certified Emission Reductions” (CERs). CERs og ERUs geta einnig verið seldar á frjálsum mörkuðum og CDM aðferðafræðin hefur haft áhrif á stöðu á frjálsum kolefnismörkuðum.

Hreina þróunarverkefnið (CDM) var skilgreind í 12. gr. Kyoto bókunarinnar. Slík verkefni geta orðið söluhæfar vottaðar losunareiningar til lækkunar (CER), sem jafngildir einu tonni CO2, sem hægt er að telja til að nái Kyoto markmiðunum.
Kerfið er af áliti margra fyrirmynd að nýjum leiðum. Það er fyrsta alþjóðlega fjárfestingar- og lánsfjárkerfi í umhverfismálum með staðlað verkfæri fyrir skipti á losunareiningum, CERs.
CDM verkefni gæti t.d. falið í sér uppsetningu á sólarorkukerfi eða betri nýtingu orkugjafa sem fyrir eru.
Kerfið örvar sjálfbæra þróun til minnkunar útblásturs, en gefur iðnríkjum sveigjanleika í því hvernig þau uppfylla lækkun útblásturs þeirra eða losunarmarkmið.

Í gagnabanka fyrir CDM-JI verkefni, voru í gangi 12.000 CDM verkefni, 800 JI verkefni, í fleiri en 130 löndum CDM-JI gagnagrunnurinn inniheldur upplýsingar um verkefni sem eru þróaðar í heiminum um Clean Development Mechanism (CDM) og Joint Implementation (JI) verkefni.

Sameiginleg framkvæmd (JI) er ein af þremur sveigjanleikaaðgerðum sem settar eru fram í Kyoto bókuninni til að hjálpa löndum með bindandi markmið um losun gróðurhúsalofttegunda (I. viðauka löndin) að uppfylla skyldur sínar.

JI er lýst í 6. gr. Kýótóbókunarinnar. [1] Samkvæmt 6. gr., getur hvert land í viðauka I. fjárfest í losunarstarfsemi (sem nefnist “sameiginlegt framkvæmdaverkefni”) í einhverju öðru landi sem val til að draga úr losun innanlands. Þannig geta löndin lækkað kostnaðinn við að uppfylla Kyoto markmiðin sín með því að fjárfesta í verkefnum sem draga úr losun gróðurhúsalofttegunda í I. viðauka, þar sem minnkun losunar kann að vera ódýrari og síðan með því að nota þau losunarlækkandi eining (ERU) .

JI-verkefni gæti falið í sér að skipta úr brennslu kola með virkari hita- og orkustöð. Búist er við flestum JI verkefnum í umbreytingarríkjunum (EIT-samningsaðilarnir) sem eru tilgreindar í viðauka B í Kyoto bókuninni. [2] Eins og er Rússland og Úkraína hýsa mesta JI verkefni. [3]

Sameiginleg framkvæmd, “Joint Implementation” (JI) leyfir losendum kolefnis í þróuðum löndum (vísað til sem Viðauka-I lönd samkvæmt Kyoto bókuninni) að kaupa kolefnisheimildir með “verkefnisbundnum” viðskiptum (sem þýðir, gróðurhúsalofttegunda-minnkun) sem eru framkvæmd í annaðhvort í öðru þróuðu landi eða í landi með hagkerfi í umskipti. Einingar frá þessum JI verkefnum eru nefndar losunareiningar “ Emission Reduction Units” (ERU).

JI verkefnið verður að ná fram minnkun í útblæstri tiltekinnar starfssemi, eða lækkun til viðbótar við það sem annars hefði átt sér stað. Verkefnin verða að hafa samþykki gestgjafa og þátttakendur sem tekur þátt í verkefninu.

Climet Action- Sameiginlegt átak ESB (Effort Sharing) :

Losunarmarkmið aðildarríkjanna

Með lögunum um sameiginlega hlutdeild er gerð bindandi árleg markmið um losun gróðurhúsalofttegunda fyrir aðildarríkin fyrir tímabilin 2013–2020 og 2021–2030.

Þessi markmið varða losun frá flestum atvinnugreinum sem ekki eru innifalin í ESB-viðskiptakerfi með losun (ETS), svo sem flutninga, bygginga, landbúnaðar og úrgangs, sem eru um 55 % af losun.

Effort Sharing Regulation (EU) 2018/842, https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/technical_note_on_the_euco3232_final_14062019.pdf

Löggjöfin um hlutdeild er hluti af stefnumörkun og aðgerða varðandi loftslagsbreytingar og orku, er ætlað að færa Evrópu í átt að kolefnishagkerfi og auka orkuöryggi þess.

Landsmarkmiðin munu sameiginlega skila minnkun um 10% af heildarlosun ESB frá þeim geirum sem fjallað er um árið 2020 og um 30% árið 2030, samanborið við 2005.

Saman með 21% lækkun á losun sem fellur undir ETS fyrir árið 2020 og 43% til 2030 mun þetta gera ESB kleift að ná loftslagsmarkmiðum fyrir 2020 og 2030.

https://ec.europa.eu/clima/policies/effort_en

Losunarminnkun árið 2020: 10%

Ákvörðun um sameiginlega hlutdeild er hluti af loftslags- og orkustefnu ESB fyrir árið 2020.

Það setur innlend losunarmarkmið fyrir árið 2020, gefin upp sem prósentubreytingar frá 2005 stigum. Þar er einnig mælt fyrir um hvernig reikna skuli árlega úthlutun losunar (AEA) í tonnum fyrir hvert ár frá 2013 til 2020 og skilgreina sveigjanleika.

Landsmarkmiðin eru byggð á hlutfallslegum auði aðildarríkjanna, mæld með vergri landsframleiðslu (landsframleiðslu) á mann.

Minna rík lönd hafa minni metnaðarfull markmið vegna þess að tiltölulega hærri hagvöxtur þeirra er líklega sterkur losunarstjóri og þau hafa tiltölulega lægri fjárfestingargetu.

Innlend útblástursmarkmið fyrir árið 2020 eru frá 20% minnkun árið 2020 (frá 2005 stig) fyrir ríkustu aðildarríkin í 20% aukningu hjá þeim sem eru fátækust, Búlgaría. Króatía, sem gekk í ESB 1. júlí 2013, hefur leyfi til að auka losun um 11%.

Losunarlækkun árið 2030: -30%

Reglugerðin um bindandi árlega skerðingu á losun aðildarríkjanna frá 2021 til 2030 (reglugerð um sameiginlega hlutdeild) sem samþykkt var árið 2018 er hluti af stefnu Orkusambandsins og framkvæmd ESB á Parísarsamkomulaginu.

Það setur innlend markmið um að draga úr losun fyrir 2030 fyrir öll aðildarríkin, á bilinu 0% til -40% frá 2005.

Þörf á landsvísu.

Öfugt við atvinnugreinar innan ESB, sem eru skipulagðar á vettvangi ESB, eru aðildarríkin ábyrg fyrir landsstefnu og ráðstöfunum til að takmarka losun frá þeim geirum sem falla undir lög um sameiginlega hlutdeild.

Dæmi um mögulega stefnu og ráðstafanir eru:

-að draga úr flutningaþörf

-að efla almenningssamgöngur tilfærsla frá flutningum sem byggjast á jarðefnaeldsneytistoðkerfi

-að endurbyggja byggingar skilvirkari hita- og kælikerfiendurnýjanlega orku til hitunar og kælingarmeiri

– loftslagsvænni búskaparhætti umbreytingu búfjáráburðar í lífgas.

Ákvörðunar um hlutdeild. (Emission Shared Desicion)

Ákvörðun um hlutdeild (ESD) setur innlend markmið um losun fyrir aðildarríkin fyrir hvert ár milli áranna 2013 og 2020 á þeim sviðum hagkerfisins sem falla ekki undir viðskiptakerfi ESB með losun. Til að tryggja að farið sé að þessum markmiðum á trúverðugan, stöðugan, gegnsæjan og tímabæran hátt fer fram endurskoðun sambandsins á birgðum gróðurhúsalofttegunda aðildarríkjanna ár hvert. Endurskoðunin er framkvæmd af endurskoðunarteymi tæknilegra sérfræðinga sem framkvæmdastjórnin hefur samið um og samræmd af skrifstofu skrifstofu hjá Umhverfisstofnun Evrópu. Lokaúttektarskýrslurnar er að finna í skjalavinnsluhlutanum.

Í skjaladeildinni er einnig að finna fyrir hvert ár framkvæmdarákvörðun framkvæmdastjórnarinnar þar sem endanleg losun ESD á hverju aðildarríki er ákvörðuð, að teknu tilliti til tæknilegrar leiðréttinga og endurskoðaðra áætlana sem reiknað var við endurskoðunina. Eftir birtingu þessarar ákvörðunar í Stjórnartíðindum hafa aðildarríkin fjóra mánuði til að beita sveigjanleika skv. 3. og 5. gr. ESD (lántöku eða kaupa úthlutanir / alþjóðleg verkefnainneign) til að tryggja árlega samræmi við markmið ESD.

Fylgi aðildarríkjanna við árleg markmið samkvæmt ESD Undir ESD geta aðildarríki ákveðið hvaða landsstefnu og ráðstafanir þau hrinda í framkvæmd til að takmarka losun frá átakshlutdeildum. Framkvæmdastjórnin framfylgir samræmi aðildarríkjanna við ESD. Fram til þessa hefur framkvæmdastjórnin athugað hvort ESD-markmið voru uppfyllt fyrir árin 2013-2015 með þeirri niðurstöðu að öll 28 aðildarríkin uppfylltu ESD-markmið sín: Ár hvert tókst 27 aðildarríkjum að takmarka losun sína innanlands en eitt aðildarríki náði áætlun um losun með því að kaupa úthlutanir frá öðru aðildarríki sem hafði náð árangri við losunarmarkmiði sínu fyrir árin 2013-2015 . https://ec.europa.eu/clima/policies/effort/framework_en

Hins vegar, ef losun aðildarríkis á tilteknu ári fer yfir árleg takmörk, jafnvel þegar reiknað er með sveigjanleika, mun það sæta refsingu og verður að grípa til úrbóta skv. 7. gr. ESD:

Aðildarríkið verður að ná fram því sem ekki náðist á tilteknu ári, á næsta ári á eftir margfaldað með stuðlinum 1,08 sem refsingu. Aðildarríkið verður einnig að leggja fram áætlun til úrbóta fyrir framkvæmdastjórnina þar sem ítarlega er lýst áformum þeirra um að komast aftur á réttan kjöl til að ná markmiði sínu 2020. Að auki mun aðildarríkið, sem ekki uppfyllir kröfur, missa tímabundið réttinn til að flytja allar úthlutanir til annarra aðildarríkja. Reglugerð um Sameiginlegt átak (ESB) 2018/842, sem nær yfir árin 2021-30, nær einnig til refsingu árið eftir, gildir einnig um losun 2020.

Til viðbótar við ákvæði ESD / ESR getur framkvæmdastjórnin hafið formlega málsmeðferð gegn broti gegn aðildarríkinu skv. 258. gr. Sáttmálans um starfssemi Evrópusambandsins. Brotameðferðin er annað tæki framkvæmdastjórnarinnar til að láta aðildarríkið standa við skuldbindingar sínar samkvæmt ESB lögum og getur jafnvel falið í sér íhlutun dómstóls.